Καθοριστική στη διαδικασία της αναπαραγωγής είναι, κάποια στιγμή, η λεγόμενη «μετάλλαξη». Η παραγωγή, δηλαδή, αντιγράφων που δεν είναι ακριβή, αλλά που διαφέρουν σε μια ή περισσότερες λεπτομέρειες από τα αρχικά. Το «λάθος» αυτό της φύσης - και αν μπορεί να αποκληθεί λάθος! - είναι το έναυσμα της φυσικής επιλογής. Οι μοριακές αλυσίδες που θα επιβιώσουν ύστερα από σκληρό αγώνα υπάρξεως έχουν καλύτερες ικανότητες αναπαραγωγής και προσαρμοστικότητας από τις αρχικές.
Η ζώσα ύλη «βελτιώνει» διαρκώς τον εαυτό της. Είναι μια αργή διαδικασία προς περισσότερο πολύπλοκες, αλλά πιο εξειδικευμένες μονάδες. Σε αντίθεση όμως με τη βελτίωση ενός αυτοκινήτου ή μιας μηχανής, η φύση είναι ταυτόχρονα σχεδιαστής και κατασκευαστής. Δεν έχει, λοιπόν, τη δυνατότητα να σχεδιάσει εκ νέου τις ζώσες μονάδες της. Μπορεί, απλώς, να προχωρήσει προς ανώτερη οργάνωση, επιφέροντας ή δοκιμάζοντας μικρές αλλαγές στο αρχικό σχέδιο, το αποτυπωμένο στα μόρια DNA.